Rusya-Ukrayna Savaşı'nın Avrupa Üzerindeki Çok Boyutlu Etkileri: Kapsamlı Bir Analiz

Özet

Rusya'nın Ukrayna'yı tam ölçekli işgali, Avrupa kıtası için derin ve çok yönlü sonuçlar doğuran tarihi bir dönüm noktası olmuştur. Bu rapor, savaşın Avrupa üzerindeki ekonomik, siyasi, güvenlik, sosyal ve jeopolitik etkilerini kapsamlı bir şekilde analiz etmektedir. Savaş, Avrupa'nın enerji piyasalarında köklü bir yeniden yapılanmayı tetiklemiş, Rus fosil yakıtlarına olan bağımlılığı azaltma çabalarını ve yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırmıştır (REPowerEU planı). Ancak bu geçiş, özellikle şebeke altyapısı ve finansman konularında önemli zorluklarla karşı karşıyadır. Ekonomik alanda, savaş ciddi şoklara yol açmış; enerji ve gıda fiyatlarındaki artışlar enflasyonu körüklemiş, ekonomik büyümeyi yavaşlatmış ve tedarik zincirlerinde aksamalara neden olmuştur. Avrupa, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana en büyük mülteci akınıyla karşı karşıya kalmış, Ukraynalı mültecilere yönelik benzeri görülmemiş bir dayanışma sergilenmiş ancak uzun vadeli entegrasyon ve sosyal hizmetler üzerindeki baskı önemli sınamalar ortaya koymuştur. Güvenlik alanında, savaş Avrupa'nın savunma anlayışını temelden değiştirmiş, NATO'nun rolünü yeniden canlandırmış, savunma harcamalarında tarihi artışlara yol açmış ve Avrupa stratejik özerklik arayışını hızlandırmıştır. Transatlantik ilişkiler başlangıçta güçlense de, ABD'nin gelecekteki politikalarına ilişkin belirsizlikler Avrupa'yı kendi yeteneklerine daha fazla odaklanmaya itmektedir. Jeopolitik olarak, savaş Avrupa'yı ABD ve Çin arasındaki büyük güç rekabetinin merkezine daha fazla yerleştirmiş, Rusya ile ilişkileri kopma noktasına getirmiş ve AB'nin küresel rolünü yeniden tanımlama ihtiyacını doğurmuştur.

Savaşın etkileri Avrupa genelinde eşit olmayan bir şekilde hissedilmiş, coğrafi yakınlık, enerji bağımlılığı ve ekonomik yapı gibi faktörler ulusal deneyimleri farklılaştırmıştır. Avrupa, başlangıçta dikkate değer bir birlik ve dayanıklılık göstermiş olsa da, savaşın uzaması ve ekonomik maliyetlerin artması, uzun vadeli uyumu ve stratejik yönelimi sürdürme konusunda zorluklar yaratmaktadır. Kıta, güvenlik, enerji, ekonomi ve küresel ilişkiler alanlarında kalıcı yapısal değişikliklerle karakterize edilen yeni ve daha çekişmeli bir döneme girmiştir. Bu dönemi başarıyla yönetmek, sürdürülebilir siyasi irade, stratejik yatırımlar, etkili yük paylaşımı ve iç uyumun güçlendirilmesini gerektirecektir.

I. Giriş: Çatışmayla Yeniden Şekillenen Bir Kıta

Bağlam: Rusya'nın 24 Şubat 2022'de Ukrayna'yı tam ölçekli işgali 1, Avrupa'da Soğuk Savaş sonrası dönemin kalıcı barış yanılsamasını sona erdiren 2 ve "Avrupa tarihinde tektonik bir kayma" 2 olarak nitelendirilen kritik bir dönüm noktası olmuştur. Bu olay, kıtasal güvenliğe ilişkin temel varsayımları sorgulamış 3 ve AB ile üye devletlerini keşfedilmemiş bir alana iterek 2, Avrupa'nın yeni ve çekişmeli bir jeopolitik ortamdaki rolünü, kırılganlıklarını ve stratejik yönelimini yeniden değerlendirmesini zorunlu kılmıştır.4

Kapsam: Bu rapor, savaşın Avrupa için geniş kapsamlı sonuçlarını ekonomik, siyasi, güvenlik, sosyal ve jeopolitik boyutlarıyla ele alan kapsamlı bir analiz sunmaktadır. Rapor, uluslararası kuruluşlar, düşünce kuruluşları ve akademik araştırmalardan elde edilen veri ve analizleri sentezleyerek, çatışmanın hem ani şoklarını hem de tetiklediği potansiyel uzun vadeli yapısal değişiklikleri değerlendirmektedir.